Vetten kunnen worden onderverdeeld in vier categorieën, afhankelijk van de rol die ze vervullen: verzadigde vetzuren, de mono-onverzadigde vetzuren, de polyonverzadigde vetzuren en de transvetzuren.
De verzadigde vetzuren zijn hoofdzakelijk afkomstig van dierlijke vetten. Toch komen ze ook voor in plantaardige vetten zoals palm- en kokosolie. Ze hebben een slechte reputatie maar als ze in normale proporties gegeten worden, dan veroorzaken ze geen enkel schadelijk effect. In te grote mate verbruikt, kunnen ze aanleiding geven tot bepaalde kankers en cardiovasculaire stoornissen. De bevolking in de Westerse landen consumeert 45% van de dagelijkse calorieportie in de vorm van lipiden – een percentage dat zou moeten dalen tot 30%. 50% van deze lipiden bestaat uit verzadigde vetten en die verhouding zou moeten dalen tot 10%. Leer de etiketten lezen. Dit type vet wordt vaak gebruikt in koekjes en gebakjes want het is een heel goedkoop vet.
De mono-onverzadigde vetzuren worden gekenmerkt door een minder gemakkelijke stolling bij omgevingstemperatuur: olie bijvoorbeeld. Olie is rijk aan mono-onverzadigde vetzuren met antioxiderende eigenschappen. Ze verhindert dus oxidatie en verlaagt het (slechte) cholesterolgehalte. De opname van mono-onverzadigde vetzuren zou 30% van de lipiden-opnamen moeten vertegenwoordigen, dat komt overeen met 2 à 3 soeplepels olijfolie per dag. Deze olijfolie hoort puur en biologisch te zijn!
Er bestaan 2 soorten onverzadigde vetzuren : omega-3 en omega-6. De omega-3 vinden wij vooral in koolzaad- noten- camelina- en lijnzaadolie. Ze zijn eveneens aanwezig in vette vis zoals haring, sardienen, zalm,paling,… Tonijn, makreel en zwaardvis, zijn geen vette vissen die dus geen omega-3 maar wel veel kwik bevatten. Deze worden dus niet aangeraden. De omega-6 zijn vooral aanwezig in zonnebloemolie, druivenpitolie, hazelnoot, maïs… evenals vlees en eieren.
De verhouding omega-6 en omega-3 moet in evenwicht gehouden worden en zou 4/1 moeten zijn, in plaats van wat meestal het geval is in het westen, namelijk 15/1. Een te hoge verhouding omega-3/omega-6 veroorzaakt spierpijn, ontsteking, kanker, …
TIP Consumeer dagelijks 2-3 eetlepels biologische olijfolie en beperk echte boter tot 10g per dag.
De vierde categorie is transvetten, zeer schadelijk en helaas alleen aanwezig in geïndustrialiseerde landen. Ze zijn zeer carcinogeen, geven chronische vermoeidheid en voorkomen dat omega-3 gedeeltelijk wordt opgenomen. Ze zijn vooral aanwezig in gebak, koekjes, frituurvet, enz.